Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Reforma ortografii wymusi zmiany w miastach

kk
18 maja 2024, godz. 15:00 
Opinie (263)
Taki adres nadal będzie nieprawidłowy, choć słowo "aleja" będziemy zapisywać po zmianach zawsze wielką literą. Taki adres nadal będzie nieprawidłowy, choć słowo "aleja" będziemy zapisywać po zmianach zawsze wielką literą.

Taki adres nadal będzie nieprawidłowy, choć słowo "aleja" będziemy zapisywać po zmianach zawsze wielką literą.

fot. Krzysztof Koprowski/Trojmiasto.pl

Za nieco ponad 1,5 roku wejdą w życie nowe zasady pisowni w języku polskim. Reforma dotknie bezpośrednio każdego z nas, ale będzie także silnie oddziaływać na przestrzeń miasta. Zmianom będą podlegać niemal wszystkie nazwy topograficzne, niektórych rodzajów obiektów, a nawet zasady pisowni mieszkańców miejscowości.



Czy ortografia w języku polskim sprawia ci trudności?

Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że "polska język, trudna język". Z pewnością każdy z nas wielokrotnie zastanawiał się nad poprawną pisownią konkretnych wyrazów i popełnił niejeden błąd w tym zakresie.

Z inicjatywą "zmniejszenia liczby błędów językowych" i uproszczeniu zasad, co pozwoli skupić się "na innych niż ortograficzne aspektach poprawności tekstu", wychodzi teraz Rada Języka Polskiego.

Opublikowana własnie uchwała Rady wprowadza szereg nowości w pisowni, choć nie eliminuje największej zmory - zwłaszcza dla obcokrajowców - czyli zrównania identycznie wymawianych liter i głosek typu "ó" oraz "u" czy "ż" oraz "rz".

W komunikacie Rady czytamy, że większość z wprowadzonych zmian była postulowana wiele lat temu, jednak z najrozmaitszych powodów nie udało się wcześniej nadać im mocy obowiązującej.

Ranking.trojmiasto.pl - Najlepsze szkoły językowe w Trójmieście Gdańsk, Gdynia, Sopot

więcej


Aleje i aleja - obie formy zawsze wielką literą



Zmiany odnoszą się przede wszystkim do wielkości liter oraz zasad łączenia wyrazów. Jak na portal miejski przystało, zaczniemy od nowelizacji pisowni w tej tematyce.

Największą z nich jest wprowadzenie pisowni wielką literą obiektów topograficznych zaczynających się od słów: aleja, brama, bulwar, osiedle, plac, park, kopiec, kościół, klasztor, pałac, willa, zamek, most, molo, pomnik, cmentarz.

Wpadka z nową nazwą ronda? Były gorsze Wpadka z nową nazwą ronda? Były gorsze
Przykładowo, po wprowadzeniu zmian:
  • plac Solidarności będzie zapisywany jako Plac Solidarności,
  • aleja Grunwaldzka zmieni się w Aleję Grunwaldzką,
  • cmentarz Łostowicki stanie się Cmentarzem Łostowickim,
  • park Północny będzie Parkiem Północnym.

Wyjątkiem jest pozostawienie pisowni małą literą wyrazu "ulica" np. ulica Jana Heweliusza (w skrócie: ul. Heweliusza).

Bez zmian pozostaje stosowanie wielkiej litery w odniesieniu do liczby mnogiej np. Aleje Jerozolimskie w Warszawie, Aleje Solidarności w Poznaniu oraz Bulwary Dietla w Krakowie.

Drogie gdańszczanki, drodzy gdańszczanie - ten zapis po reformie będzie wymagał stosowania wielkiej litery. Drogie gdańszczanki, drodzy gdańszczanie - ten zapis po reformie będzie wymagał stosowania wielkiej litery.

Drogie gdańszczanki, drodzy gdańszczanie - ten zapis po reformie będzie wymagał stosowania wielkiej litery.

mat. Herold Gdański

Drogie gdańszczanki, drodzy gdańszczanie - teraz wielką literą



Wielką literą po reformie zapisywane będą wszystkie człony wielowyrazowych nazw geograficznych i miejscowych, których drugi człon jest rzeczownikiem w mianowniku np. Wyspa Stogi, Wyspa Uznam, Morze Marmara itp.

Reforma zrównuje pisownię mieszkańców miast, dzielnic i osiedli z obywatelami krajów. Poprawna pisownia po zmianach to: Gdańszczanin oraz Wrzeszczanin.

Żabojad albo żabojad w odniesieniu do Francuzów



Wyboru pisowni małą lub wielką literą będziemy mogli natomiast dokonać w odniesieniu do nieoficjalnych nazw etnicznych np. turystów odwiedzających Trójmiasto.

Rada wskazuje tutaj na dopuszczalną pisownię m.in.: żabojad lub Żabojad, szkop lub Szkop, makaroniarz lub Makaroniarz, kitajec lub Kitajec.

Sopot od lat stosuje nieprawidłowy zapis "alei Niepodległości" podpierając się uchwałą z czasów PRL. Reforma sprawi jednak, że będzie to jedyna dopuszczalna forma. Sopot od lat stosuje nieprawidłowy zapis "alei Niepodległości" podpierając się uchwałą z czasów PRL. Reforma sprawi jednak, że będzie to jedyna dopuszczalna forma.

Sopot od lat stosuje nieprawidłowy zapis "alei Niepodległości" podpierając się uchwałą z czasów PRL. Reforma sprawi jednak, że będzie to jedyna dopuszczalna forma.

fot. Krzysztof Koprowski/Trojmiasto.pl

Jednolita pisownia lokali gastronomicznych, zmiany w kulturze



Kolejne zmiany dotyczą lokali usługowych i gastronomicznych. Wszystkie wyrazy powinny być zapisywane wielką literą (oprócz przyimków i spójników) np. Karczma Słupska, Kawiarnia Literacka, Księgarnia Naukowa, Apteka pod Orłem, Restauracja pod Żaglami itp.

Nieodzownym elementem każdej aglomeracji jest sfera kultury i oświaty. Tu również pojawiają się zmiany, polegające na ujednoliceniu pisowni przymiotników utworzonych od nazw osobowych zakończonych na -owski, bez względu na to, czy ich interpretacja jest dzierżawcza (odpowiadają na pytanie czyj?), czy też jakościowa (odp. na pytanie jaki?).

Przykładowa poprawna pisownia: dramat szekspirowski, epoka zygmuntowska, koncert chopinowski, koncepcja wittgensteinowska, wiersz miłoszowski.

Słowo "ulica", w tym skrót "ul.", nadal będziemy zapisywać małą literą. Tablice na zdjęciu wymagają zmiany w oparciu o obecne i nowe zasady pisowni. Słowo "ulica", w tym skrót "ul.", nadal będziemy zapisywać małą literą. Tablice na zdjęciu wymagają zmiany w oparciu o obecne i nowe zasady pisowni.

Słowo "ulica", w tym skrót "ul.", nadal będziemy zapisywać małą literą. Tablice na zdjęciu wymagają zmiany w oparciu o obecne i nowe zasady pisowni.

fot. Krzysztof Koprowski/Trojmiasto.pl

Nagrody wielką literą, marki samochodów również



Wielką literę bez żadnego zastanowienia będziemy stosować w odniesieniu do nagród, orderów, medali, odznaczeń i tytułów honorowych np. Nagroda Literacka Gdynia, Nagroda Rektora za Wybitne Osiągnięcia Naukowe, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska, Nagroda im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej itp.

W ramach reformy znika potrzeba interpretacji znaczenia w zdaniu nazw firm i marek wyrobów przemysłowych - w tym pojazdów. W obu przypadkach należy stosować wielką literę np.
  • mój samochód jest marki Ford (bez zmian),
  • posiadam czerwonego Forda Focusa (obecnie należy stosować formę "...forda focusa").

Ogłoszenia.trojmiasto.pl – pojazdy marki Ford

Ford Focus 1,6 TDCI Titanium
Ford Focus 1,6 TDCI Titanium 23 500 zł
Gdańsk, Łostowice
2014 256900 km 1590 cm3
Ford Grand C-MAX III 49tys km, PL salon
Ford Grand C-MAX III 49tys km, PL salon 57 500 zł
Gdańsk
2016 49200 km 1498 cm3
Ford Focus 1.6 TDCi Trend Plus
Ford Focus 1.6 TDCi Trend Plus 20 000 zł
Gdańsk, Osowa
2014 331700 km 1560 cm3
Więcej w serwisie Ogłoszenia (172)

Nienajlepszy quasiromantyczny wieczór z niby-Polką



Reforma przygotowania przez Radę Języka Polskiego obejmuje również m.in.
  • wprowadzenia łącznej pisowni nie- z przymiotnikami i przysłówkami odprzymiotnikowymi bez względu na kategorię stopnia, a więc także w stopniu wyższym i najwyższym np. nielepiej, nienajlepiej, niemiły, niemilszy, nienajmilszy,
  • dopuszczenia rozdzielnej pisowni cząstek takich jak super-, ekstra-, eko-, wege- mini-, maksi, midi-, mega-, makro-, które mogą występować również jako samodzielne wyrazy np. miniwieża lub mini wieża, bo jest możliwe: wieża (w rozmiarze) mini,
  • wprowadzenia jednolitej łącznej pisowni cząstek niby-, quasi- z wyrazami zapisywanymi małą literą np. nibygotyk, quasiromantycznie; zasada ta nie dotyczy stosowania łącznika przed wyrazami zapisywanymi wielką literą np. niby-Polak, quasi-Anglia,
  • wprowadzenie rozdzielnej pisowni cząstek -bym, -byś, -by, -byśmy, -byście ze spójnikami np. zastanawiam się, czy by nie pojechać w góry,
  • w nazwach komet wprowadzenie zapisu wszystkich członów wielką literą np. Kometa Halleya, Kometa Enckego.

Nowe zasady dopiero od 1 stycznia 2026 r.



Uchwalone nowe zasady będą obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Jak tłumaczy Rada Języka Polskiego, tak odległy termin pozwoli wszystkim osobom i instytucjom, zwłaszcza wydawcom, autorom słowników, programów szkolnych, przygotować się do nowej sytuacji.
kk

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (263) ponad 20 zablokowanych

  • 2024-05-18 20:38

    Ja chcę być kobietom, bo kobietą już byłam!

    czytelnik

    2 miesiące

    • 9 1

  • 2024-05-18 20:39

    (1)

    Lepiej rozważyć czy osoba która ma poważne problemy z pisaniem powinna mieć prawa wyborcze

    czytelnik

    2 miesiące

    • 20 3

    • 2024-05-19 10:21

      prawa wyborcze, mamy premiera i byłych prezydentów takich

      2 miesiące

      • 5 0

  • 2024-05-18 20:40

    No dobra, czyli kitajec i żabojad można z małej (2)

    Więc murzyn, cygan, mulat, biały, czarny, żyd też. I git.

    Kmiot

    2 miesiące

    • 17 1

    • 2024-05-19 07:59

      (1)

      Kitajec to w ogóle kulturalne określenie..???? Szok!

      2 miesiące

      • 0 5

      • 2024-05-19 08:56

        Kitajec to po prostu po rosyjsku i bułgarsku Chińczyk.

        2 miesiące

        • 8 0

  • 2024-05-18 20:52

    (3)

    co by tu zrobić, żeby wszyscy komentujący najpierw nauczyli się czytać ze zrozumienie a nie od razu przepisywali bezmyślnie przekazy dnia?

    2 miesiące

    • 29 14

    • 2024-05-19 05:20

      "Rada wskazuje tutaj na dopuszczalną pisownię m.in.: żabojad lub Żabojad, szkop lub Szkop, makaroniarz lub Makaroniarz, kitajec lub Kitajec." Żababojad, Szkop, Kitajec... ciekawe jak można zapisać m-word, żeby nie wyłapać bana xd Ah, Rada Języka Polskiego

      2 miesiące

      • 0 0

    • 2024-05-19 08:29

      A przygłup piszemy z małej czy z dużej?

      Urabura syn Baby Jagi

      2 miesiące

      • 0 0

    • 2024-05-19 08:59

      zmienić redakcję i właściciela portalu, który takie trolle promuje?

      2 miesiące

      • 1 0

  • 2024-05-18 21:50

    Litości....

    Kościół dużą literą zapisywać? Nie najlepiej razem? Ja mam 50 lat i na stare lata mam znów uczyć się zasad pisowni ???? To morze tak fszystko na odwrut pisac bendziemy to prosciej bendzie np.rzaba plarza moze ? rurza ma kolce...Świat się kończy.

    2 miesiące

    • 12 1

  • 2024-05-18 21:53

    Aleja Niepodległości...

    Podobnie jest w Gdańsku, w uchwałach po II wojnie światowej wszystkie aleje pisane są z dużej litery, czyli Aleja Zwycięstwa, Aleja Wojska Polskiego, Aleja Grunwaldzka, Aleja Armii Krajowej, Aleja Pawła Adamowicza itd. Uchwały sobie, a tabliczki sobie.

    Nika8

    2 miesiące

    • 9 0

  • 2024-05-18 21:54

    a poc najlepiej całkowicie wyeliminowac jezyk ojczysty wprowadzic 3 urzedowe angielki niemiecki i ruski! i francuski!

    Ciekawe że japonczycy, chinczycy ,koreanczycy nie wprowadzaja zmian dla obcokrajowców.,mało tego mało który zna cały jezyk bo jest tak trudny.Zupełnie gdzies maja wszystkich Francuzi bo u nich jest nawet ustawa o ochronie języka właśnie dlatego by przeciwstawić sie obcym napływom !
    Wszystko co Polskie trzeba opluwacc i szkalowac liderem wtym jest TVnowska szczujnia .Mam talent spiewaja tylko PO angielsku .Najbardziej smieszne jest to ze w eurowizji wszyscy spiewali w swoim jezyku poza Polska naturalnie

    2 miesiące

    • 22 1

  • 2024-05-18 22:24

    W d...ie te zasady (6)

    Będę pisał tak jak uczono mnie w szkole, a jak się komuś polski nie podoba to do braci za Bug albo za Odrę.

    2 miesiące

    • 19 2

    • 2024-05-18 23:28

      (4)

      Ciebie jeszcze uczyli że jest 9 planet.

      Rachuba planet w Układzie Słonecznym zmieniała się; w 2006 roku oficjalnie uznano, że planetą nie jest Pluton, wcześniej zaliczany do tego grona.

      2 miesiące

      • 3 4

      • 2024-05-19 07:56

        Kogo obchodzi liczba planet??? Na co dzień posługujesz się językiem pisanym, a nie astronomią.

        2 miesiące

        • 5 1

      • 2024-05-19 11:45

        (2)

        Masz rację dla mnie jest 9 planet. Bo zmienia się definicje żeby pokazać że coś się robi.

        Definicje pandemii też zmienili aby uwalic cały świat.

        2 miesiące

        • 4 2

        • 2024-05-19 16:32

          Gałgan nie wie, a się wypowie (1)

          Plutona wywalili, bo inaczej musieliby dodać wiekszą Xenę i jeszcze inne ciała niebieskie. A nie, "bo się nudzili" - sztandarowy tekst durnego Zenka spod monopolowego

          2 miesiące

          • 2 0

          • 2024-05-19 17:30

            Muslieliby dodać??? Jakby nie dodali to co? Wpłynęłoby to ilość CO2 w atmosferze albo zwiększyłoby bezrobocie?
            Naukowiec się znalazł, krowy doić, buraku.

            2 miesiące

            • 1 2

    • 2024-05-19 08:58

      No jo, to gadaj jak cię uczyli, te dioble te.

      2 miesiące

      • 1 1

  • 2024-05-18 22:26

    Tusk zbliża Polaków do niemczyzny !!!!. Tam tez pisza duzymi literami.

    .....

    2 miesiące

    • 15 2

  • 2024-05-18 22:37

    Z kościołem to dziwna sprawa (1)

    Na religii uczono mnie różnicy między kościołem, a Kościołem. Otóż kościół znaczy po prostu budynek. Natomiast Kościół instytucja kościelna, albo ogół wyznawców. W jaki sposób teraz to będzie rozróżniane?

    2 miesiące

    • 16 0

    • 2024-05-19 07:58

      A co z "nielepiej"? Przecież to rak oczu.

      2 miesiące

      • 4 0

4
5
6
7
8

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3241)

Najczęściej komentowane

Kopał byłą partnerkę po głowie, nie trafił do aresztu

Kopał kobietę po głowie, nie trafił do aresztu

Twórca Amber Gold napisał list do mediów. Co było w kopercie?

Twórca Amber Gold pisze list do dziennikarzy

więcej

Najczęściej czytane