Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Co się stało z pomnikiem Marcina Lutra z Bazyliki Mariackiej?

Rafał Borowski
3 kwietnia 2022 (artykuł sprzed 2 lat) 
Opinie (218)
Chrzcielnica i pomnik Marcina Lutra w Bazylice Mariackiej na pocztówce z 1904 r. Chrzcielnica i pomnik Marcina Lutra w Bazylice Mariackiej na pocztówce z 1904 r.

Chrzcielnica i pomnik Marcina Lutra w Bazylice Mariackiej na pocztówce z 1904 r.

za: fotopolska.eu

W Bazylice Mariackiej w Gdańsku stał niegdyś pomnik Marcina Lutra. Odlana najprawdopodobniej z mosiądzu, posadowiona na wysokim postumencie figura przywódcy reformacji zniknęła tuż po zakończeniu II wojny światowej. Czy uda się odnaleźć osoby, które znają dokładne okoliczności jej usunięcia?



Czy zwiedzając inne miasta odwiedzasz świątynie (jako atrakcje turystyczne)?

Górująca nad panoramą Gdańska Bazylika Mariacka służyła w latach 1572-1945 wiernym kościoła ewangelicko-augsburskiego, zwanego potocznie luterańskim. Pod koniec XIX stulecia, w świątyni pojawił się pomnik założyciela tego wyznania, czyli Marcina Lutra.

Pomnik został odlany z mosiądzu w 1883 r. w Berlinie, a jego autorem był ceniony niemiecki rzeźbiarz Rudolf Siemering.

Statua przedstawiała Lutra odzianego w długą szatę, w birecie na głowie oraz dzierżącego Biblię w dłoni. Mosiężna figura został posadowiona na wysokim, kamiennym postumencie, otoczonym kratownicą.

Data ufundowania pomnika nie była przypadkowa - w 1883 r. przypadała bowiem 400. rocznica urodzin "ojca reformacji".

- Pomnik został ufundowany przez lokalną gminę luterańską, co wpisywało się w niezwykle bogate świętowanie okrągłej rocznicy urodzin Lutra. Głównie w krajach niemieckojęzycznych, choć nie tylko, urządzano okolicznościowe wydarzenia, drukowano jego pisma czy właśnie wznoszono pomniki. Musimy pamiętać, że Luter był nie tylko założycielem kościoła ewangelicko-augsburskiego, ale również de facto współtwórcą nowożytnego, literackiego języka niemieckiego, do czego przyczynił się przetłumaczeniem Biblii z języków oryginalnych czyli greckiego i hebrajskiego oraz we fragmentach z aramejskiego zgodnie z jej oryginalnym tekstem. W XIX wieku zaczęto rozumieć historię jako przedmiot narracji i zaczęto masowo upamiętniać ważne wydarzenia i postaci dla danej społeczności. Tym samym pomnik Lutra miał charakter nie tylko religijny, ale również narodowy - tłumaczy dr Jacek Bielak z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego.
Co ciekawe, twórca rzeźby odlał z jednej formy dwie figury Lutra. Druga trafiła do miejscowości Eisleben w Saksonii-Anhalt, gdzie Luter urodził się i zmarł.

Tamten pomnik przetrwał do dziś, natomiast pomnik z Bazyliki Mariackiej zniknął w nieznanych bliżej okolicznościach tuż po II wojnie światowej.

Figura Marcina Lutra w Bazylice Mariackiej, która do wojny była świątynią ewangelicką. Figura Marcina Lutra w Bazylice Mariackiej, która do wojny była świątynią ewangelicką.

Figura Marcina Lutra w Bazylice Mariackiej, która do wojny była świątynią ewangelicką.

za: fotopolska.eu

W artykule poświęconym historii pomnika, który został opublikowany w 2001 r. czasopiśmie "30 dni", znajduje się ciekawa relacja, w jakim stanie wyglądała figura tuż przed jej usunięciem.

- Kiedy w ostatnich miesiącach wojny starano się zabezpieczyć szczególnie cenne dzieła sztuki z Kościoła Mariackiego i po spakowaniu w drewniane skrzynie wywożono je poza Gdańsk, pomnik Lutra pozostał w świątyni, która wiosną 1945 r. została wydana na pastwę bomb i płomieni. Ocalał, ale okazało się, że niepotrzebnie. Dla nowych mieszkańców był raczej symbolem niemieckiego nacjonalizmu, a nie reformacji. Podobno ktoś nałożył na posągową głowę hełm, a na trzymanej przez postać księdze napisał "Mein Kampf". Niechciany pomnik usunięto podczas odgruzowywania świątyni w 1946 r. - czytamy w artykule.
Tymczasem dr Bielak, który przygotowuje monografię poświęcono zmianom w wystroju Bazyliki Mariackiej, zwraca uwagę, że źródła milczą na temat okoliczności usunięcia pomnika.

Pomnik Marcina Lutra w kościele Mariackim. Pocztówka z początku XX wieku. Pomnik Marcina Lutra w kościele Mariackim. Pocztówka z początku XX wieku.

Pomnik Marcina Lutra w kościele Mariackim. Pocztówka z początku XX wieku.

Nie wiadomo, kto podjął decyzję w tej kwestii, dokąd trafił pomnik ani w którym roku to nastąpiło. Nie ma na ten temat nawet jednego zdania w powojennej prasie, co udowodniła kwerenda przeprowadzona przez naszego rozmówcę.

- To modelowy przykład zacierania śladów kultury niemieckiej w Gdańsku po 1945 r. Okoliczności usunięcia tego pomnika nie mają oparcia w źródłach. Wynika to z faktu, że kościół Mariacki został odbudowany w podstawowym zakresie dopiero w 1951 r. Do tego roku mamy spora lukę na temat tego, jakie dokładnie prace wykonano w świątyni. Nie ma żadnego śladu w gazetach, że ten pomnik rozebrano. Nie ma również żadnego zdjęcia, wykonanego już po wojnie. Pomnik na pewno przetrwał wojnę, gdyż nie stał w miejscu, gdzie spadły sklepienia kościoła, a jego wnętrze - w przeciwieństwie do innych świątyń w Gdańsku - nie zostało wypalone przez pożar. Nie znałem tej relacji o profanacji pomnika, ale ostrzegam, że takie historie zawsze brać w cudzysłów. Z drugiej strony, nawet jeśli ubarwiona, sporo mówi ona o ówczesnym stosunku Polaków do dziedzictwa Niemców - kontynuuje dr Bielak.

Wielkie zmiany w Bazylice Mariackiej. Film z 2020 r.



Pomnik Marcina Lutra trafił do huty?



Wiele wskazuje na to, że pomnik Lutra z Bazyliki Mariackiej trafił do huty, gdzie został przetopiony.

Historyk sztuki zdecydowanie odrzuca hipotezę, że figura została jako dzieło sztuki wywieziona przez żołnierzy Armii Czerwonej do Związku Radzieckiego. W połowie XX wieku pomnik z końca XIX wieku, czyli kilkudziesięcioletni, nie miał żadnej wartości historycznej.

Zresztą ówcześni konserwatorzy z dużą niechęcią odnosili się do dzieł sztuki i architektury z XIX wieku, którą uważali za sztuczną i wtórną. Z tego powodu burzono zresztą w Gdańsku ruiny XIX-wiecznych budynków.

- Pomnik Lutra nie mógł się ostać z dwóch powodów. Po pierwsze, Polakom kojarzył się - co zrozumiałe - z krwawą okupacją niemiecką. Po drugie, po wojnie kościół został odzyskany przez katolików. Prawdopodobnie ktoś dostał rozkaz brać "hurtem" wszystkie niemieckie, odlane z metalu pomniki, a po ich zebraniu wysłano je jednym pociągiem do huty. Tuż po wojnie, na potrzeby odbudowującego się kraju, bardzo potrzebne były stopy metali, w tym mosiądz. Mam nadzieję, że po artykule zgłoszą się osoby, które znają okoliczności usunięcia pomnika. Na naszych oczach odchodzi pokolenie, które może mieć wiedzę na ten temat. Wszelkie ewentualne informacje na pewno pojawią się w mojej monografii - kwituje dr Jacek Bielak.
Zwracamy się z prośba o zgłaszanie się czytelników, którzy mają wiedzę o okolicznościach usunięcia pomnika Lutra z Bazyliki Mariackiej, do kontaktowania się z redakcją na adres mailowy: news@trojmiasto.pl

Miejsca

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (218) ponad 20 zablokowanych

  • 2022-04-03 17:30

    Opinia wyróżniona

    Należy przypomnieć (13)

    że od roku 1529 do roku 1945 Bazylika należała do ewangelików.

    2 lata

    • 76 15

    • 2022-04-04 02:15

      Od 1529? (3)

      W tym roku odbyło się tylko pierwsze nabożeństwo protestanckie - skąd pomysł, że oznaczało to przejęcie całego kościoła? Do 1572 roku główny ołtarz służył katolikom.

      2 lata

      • 7 4

      • 2022-04-04 06:32

        (2)

        ewangelicy lubią myśleć, że wszystkie kościoły w gd są ich. takie kompleksy, bo muszą jeździć do sopotu żeby się pomodlić ;)

        2 lata

        • 7 20

        • 2022-04-05 21:46

          Jak widać twój katolicyzm polega na zacietrzewieniu w stosunku do ewangelików. Czyli ośmieszasz się !

          Wojciech J.

          2 lata

          • 0 0

        • 2022-04-04 20:18

          gratulacje

          gratuluję stanu umysłu/ tak naprawdę współczuję/

          2 lata

          • 4 1

    • 2022-04-03 17:49

      xxx (8)

      Ewangelicy wykupili od katolików ten kościół?

      marek

      2 lata

      • 7 24

      • 2022-04-03 18:05

        (7)

        nie, parafianie zmienili wyznanie, w końcu 16 w, katolików pozostało w Gdańsku ok 4,5% (Gedanopedia)

        2 lata

        • 30 5

        • 2022-04-04 21:37

          W Niemczech kilkanaście lat temu liczba protestantów po raz pierwszy od

          blisko pół tysiąca lat spadła poniżej liczby katolików ! Oba wyznania tracą w Niemczech wiernych, z tym ze protestanci szybciej ! Oczywiście "polskie" media z N!emiec sterowane o tym milczą. Jak i o tym, że np. w Kolonii najwyższą świątynią jest co prawda nadal ta katolicka, ale najbardziej uczęszczaną - meczet.

          atp

          2 lata

          • 2 3

        • 2022-04-03 19:27

          xxx (5)

          Jeśli zmienili wyznanie, to powinni sobie wybudowac nowy kościół, w końcu, to nie oni wybudowali Bazylikę.

          marek

          2 lata

          • 12 26

          • 2023-07-03 07:50

            Lol

            1 rok

            • 0 0

          • 2022-04-03 19:45

            (3)

            no właśnie oni, albo ich przodkowie, np. poczytaj o rodzie Ferberów, którzy ufundowali do kościoła wiele ołtarzy i są tu pochowani - byli katolikami a potem ewangelikami

            2 lata

            • 20 4

            • 2022-04-04 20:39

              Marek tęga głowa

              2 lata

              • 1 1

            • 2022-04-04 10:05

              Xxx (1)

              Jeśli ją zapłacę za dom, i po jakimś czasie mój syn jest zły i go wydziedzicze, to i tak należy do niego? Skąd wiadomo, że rodzina Ferberow, która fundowała budowę poparła by zmianę wyznania przez swoich następców ?

              Marek

              2 lata

              • 5 12

            • 2022-04-05 21:44

              Marek, nie ośmieszaj się.

              Wojciech J.

              2 lata

              • 0 0

  • 2022-04-03 16:07

    Opinia wyróżniona

    Ja to bym się jakiś ideologicznych przesłanek za zaginięciem tego pomnika nie doszukiwał, (8)

    tym bardziej, że te elementy, które zasiedliły Gdańsk to raczej miernej inteligencji były, a może wielu i jest obecnie.
    Bowiem ten sam element wyrywa wszystko co metalowe z nagrobków, wyjmuje kratki burzowe itd.
    Zachowania tego elementu widać obecnie w przekazie masowym za granica.
    Po prostu kilka ton dobrego materiału na przetop i tyle.

    2 lata

    • 99 40

    • 2022-04-05 17:00

      Katolstwo

      Sam się przetop na złoto dla kleru

      2 lata

      • 0 0

    • 2022-04-04 16:00

      Za to element, który Gdańsk wówczas opuścił, to był pierwsza klasa! (1)

      Twórcy takich nowatorskich projektów jak Auschwitz, budujący skrzętnie swą gospodarczą potęgę na metodycznie zaplanowanych rzeziach i grabieży. I tylko nie mówcie, że szeregowi obywatele nic do tego nie mieli. Mieli i z całych sił popierali. Zapytajcie tych, co byli wywożeni na roboty.

      2 lata

      • 4 0

      • 2022-04-05 01:12

        Ci, co przyjechali do Gdańska popierali Katyń, wywózki na Syberię, łagry, UB, stalinizm, mordowanie polskiej inteligencji, gwałty na kobietach i szaber wszystkiego.

        2 lata

        • 1 0

    • 2022-04-03 22:31

      elementem jaki zasiedliły Gdańsk był także proboszcz jaki wydał - sprzedał pomnik na złom. (2)

      Ani komuna ani nowi parafianie po chamsku w kościołach nie rządzili. Jeszcze w 1958 roku na posadzce Mariackiego leżały kupy gruzu pod filarami a przez dziury w dachu niebo było widać.

      2 lata

      • 2 4

      • 2022-04-04 15:30

        Władze początkowo nie planowały odbudowy kościoła Mariackiego

        A jakiekolwiek prace przy stropach, bez specjalistycznego sprzętu nie były możliwe - wysokość budowli.
        Nawet proste prace wymagały zgody władz. No bo zabytek, ale i dobra okazja aby kogoś zamknąć (bo zrobił coś bez zezwolenia... lata 50 kolego, to nawet kolorowych skarpetek nie mogłeś nosić, bo byłeś bikiniarzem - wrogiem ludu i zachodnim reakcjonistą) Weź sobie chociaż Kronikę Filmową pooglądaj, bo na rozmowę z kimś się pewnie nie zdobędziesz.

        2 lata

        • 2 0

      • 2022-04-04 06:33

        no a na co był mu ten pomnik?

        2 lata

        • 1 1

    • 2022-04-03 21:50

      W 1946 roku ten pomink miał ok 60 lat i nie był zabytkiem, nie ma co go żałować.

      Katolicy nie lubią Lutra (i słsusznie - był strasznym człowiekiem) dlatego pomnik został usunięty.
      Luter był okropny. Jego stół obiadowy w domu miał wycięcie aby człowiek jego tuszy mógł dosięgnąć rękami posiłek. W dole ze śmieciami za domem Lutra znaleziono kilkaset ! martwych kotów, których Luter nie lubił i zabijał. Nie lubił kobiet, na pytania średniowiecznych lekarzy dlaczego dziewczynki szybciej rozwijają się niż chłopcy miał prostą odpowiedź "chwast szybciej porasta".

      2 lata

      • 8 8

    • 2022-04-03 18:59

      Zdania z artykułu : ,, Mam nadzieję, że po artykule zgłoszą się osoby, które znają okoliczności usunięcia pomnika. Na naszych oczach odchodzi pokolenie, które może mieć wiedzę na ten temat" . Złudna nadzieja niestety jeśli chodzi o świadków tego wydarzenia . Dziś takie osoby / świadkowie / to minimum dziewiędziesięcolatkowie, a wtedy to

      Zdania z artykułu : ,, Mam nadzieję, że po artykule zgłoszą się osoby, które znają okoliczności usunięcia pomnika. Na naszych oczach odchodzi pokolenie, które może mieć wiedzę na ten temat" . Złudna nadzieja niestety jeśli chodzi o świadków tego wydarzenia . Dziś takie osoby / świadkowie / to minimum dziewiędziesięcolatkowie, a wtedy to kilkunastoletnie dzieci, które nwet jeśli coś tam wtedy widziały to i tak na pewno nie wiedziały co to za pomnik . Zresztą , czas i pamięć zrobiły swoje . Szkoda .

      2 lata

      • 11 1

Wszystkie opinie

  • 2022-04-03 15:04

    (11)

    Oby się figurka znalazła...a tezy Lutra wiecznie żywe,szczególnie ta o sprzedawaniu odpustów przez kler...

    Dr Svencjusz

    2 lata

    • 59 45

    • 2022-04-03 15:10

      (8)

      a gdzie ty widziałeś w ostatnich stuleciach sprzedaż odpustów?

      2 lata

      • 17 19

      • 2022-04-03 15:25

        (4)

        Za wypominki bulisz...podobnie jak za inne czynności które powinny być za darmo...jak nauczał Chrystus.Ale wiadomo,pieniądz rządzi światem.

        Dr Svencjusz

        2 lata

        • 16 13

        • 2022-04-03 16:17

          dziwny jesteś (1)

          A kto ci każe cokolwiek kupować od kleru?

          Herr Flick

          2 lata

          • 8 9

          • 2022-04-04 20:04

            Czyli

            Koscielnego slubu nie będzie.
            Tam za darmo nie da rady.

            2 lata

            • 1 2

        • 2022-04-03 17:47

          xxx

          A przypowieść o trzech groszach pewnej biednej kobiety znasz? Jezus nie powiedział, ze nie powinna płacić, bo ma mało, tylko, ze dała wszystko co ma.

          marek

          2 lata

          • 3 6

        • 2022-04-04 11:42

          ale wypominki to dobrowolna ofiara, a nie odpust

          2 lata

          • 1 0

      • 2022-04-03 15:27

        (1)

        W tej zgniłej organizacji za pieniądze kupisz wszystko.

        SLAW

        2 lata

        • 11 13

        • 2022-04-03 18:13

          Za grubą kopertę to i żyda ksiądz pochowa.

          2 lata

          • 7 2

      • 2022-04-03 18:13

        A czymże jest wołanie pieniędzy za ostatnią posługę, ślub, I komunię?

        Zwykły grzech Symonii.

        2 lata

        • 3 7

    • 2022-04-03 15:42

      Ruskie przetopili na naboje

      2 lata

      • 3 3

    • 2022-04-04 15:14

      Jego tezy o postępowaniu wobec "eskimosów" też znasz i popierasz?

      On nie był w tej sprawie tak tolerancyjny, jak KK.

      atp

      2 lata

      • 2 1

  • 2022-04-03 15:11

    nie ma to nie ma.. nie ma po co drążyć ;) (1)

    2 lata

    • 25 33

    • 2022-04-03 16:25

      Szukajcie u złodziei w Moskwie

      2 lata

      • 2 4

  • 2022-04-03 15:19

    Pamietam (1)

    Został przetopiony na dzwon

    2 lata

    • 8 12

    • 2022-04-03 16:09

      Na dzban odboja się echem

      do dzisiaj.

      2 lata

      • 3 3

  • 2022-04-03 15:22

    (11)

    Najlepsza jest teza Lutra nr 86:
    "Będąc bogatym ponad magnatów, czemu to papież nie za swoje własne pieniądze, lecz za pieniądze ubogich wiernych buduje kościół św. Piotra?"
    I do dzisiaj tyle ludzi jeszcze daje kasę...

    Svenus

    2 lata

    • 46 38

    • 2022-04-03 17:17

      xxx (10)

      Jak Owsik tak samo robi, to piejesz z zachwytu;) Luter był tez zawziętym żydofobem, to też na plus?

      marek

      2 lata

      • 7 12

      • 2022-04-03 17:22

        Głupiś czy z PiSu? (3)

        2 lata

        • 7 6

        • 2022-04-03 17:27

          xxx (2)

          Jesli piszę nieprawdę, to wskaż gdzie, a JEsli prawdę, to sam sobie wystawiasz świadectwo.

          marek

          2 lata

          • 4 3

          • 2022-04-04 11:24

            Piszesz nieprawdę (1)

            Owsiak nie buduje kościołów

            2 lata

            • 0 3

            • 2022-04-04 21:23

              xxx

              Pisałem o " świątyni", ale to taka przenośnia, nie każdy zrozumie.

              marek

              2 lata

              • 0 0

      • 2022-04-03 18:13

        1) Owsiak nie jest bogaty ponad magnatów. (5)

        2) Większych żydofobów od Polaków katolików trudno znaleźć.

        2 lata

        • 7 6

        • 2022-04-03 19:25

          xxx (2)

          1. Buduje swoja świątynię(która zwie sie WOŚP), ja go nie oceniam, jest biznesmenem to niech zarabia.
          2. Ci Polacy katolicy mają najwięcej uratowanych Żydów na swoim koncie, a tylko w Pl za pomoc Żydowi groziła czapa, dla całej rodziny pomagającego. Ale tam w Izraelu o tym nie wiedzą, coo?

          marek

          2 lata

          • 5 3

          • 2022-04-04 11:26

            (1)

            1. Więcej z tego pożytku niż z Kościoła Katolickiego.
            2. Tu się zgadzam. Nie wszyscy z nich byli katolikami. Moja babcia miała bardzo krytyczną ocenę wobec Kościoła Katolickiego po tym jak papież błogosławił wojska niemieckie atakujące Polskę.

            2 lata

            • 1 1

            • 2022-04-04 21:26

              xxx

              KK pomaga teraz uchodźcom z Ukrainy, nie słyszałem żeby WOŚP tez pomagało, ;) Teraźniejszy papież też wydziwia cuda, które mi jako katolowi sie nie podobają, co nie znaczy, ze pluje na kościół, po prostu, ludzie się często mylą( Nie sadzę, żeby papież wiedząc, co będą te jednostki wojskowe robić w PL, błogosławił je)

              marek

              2 lata

              • 0 1

        • 2022-04-04 21:43

          Nieprawda, łatwo znaleźć - w nauczaniu Lutra

          Stąd w Skandynawii "eskimosi" się nie zagnieździli, wyznawcy protestanccy po prostu nie dawali im wstępu. I lepiej na tym wyszli, niż Polska ze swoim "a niech wchodzi, kto chce". Szwecja się po 1945 "złamała" - i widać skutki, np. w porównaniu z Finlandią.

          atp

          2 lata

          • 1 1

        • 2022-04-05 09:53

          to tak samo jak zyda od polakofoba

          2 lata

          • 0 0

  • 2022-04-03 15:24

    Tak Panie Bielak, Polacy po 6 latach okupacji, wymordowaniu milionów Polakow i zrujnowaniu miast (9)

    powinni podziękować Niemcom i docenić ich kulturowe dziedzictwo. Swoja kulturę i wyższość przejawili miedzy innymi w obozach koncentracyjnych i katowniach gestapo.
    Cóż za niewdzięczny naród ci Polacy...

    bełkot doktora

    2 lata

    • 96 28

    • 2022-04-03 15:33

      Tak A Niemców okupowali Naziści , którzy po wojnie udali sie na Marsa (3)

      2 lata

      • 28 3

      • 2022-04-03 18:15

        Nie każdy Niemiec był nazistą, nie każdy nazista był Niemcem. (2)

        2 lata

        • 7 11

        • 2022-04-04 07:28

          Każdy. Tak jak każdy rusek jest ruskiem (1)

          2 lata

          • 6 2

          • 2022-04-05 21:14

            Willy Brandt też był nazistą mądralo ? G... wiesz o Niemcach i zabierasz głos.

            Wojciech J.

            2 lata

            • 1 0

    • 2022-04-03 16:58

      No tak, ale to jest kraj o wyksztalconej demokracji

      i niesie (jak jego przyjaciel ze wschodu obecnie) mir/Frieden

      2 lata

      • 9 4

    • 2022-04-03 17:39

      Skoro Polacy dziękowali Rosjanom i pielęgnowali rosyjskie dziedzictwo kulturowe, to co za różnica?

      2 lata

      • 1 9

    • 2022-04-04 12:48

      Rosjanie powinni im podziękować

      mają się na kim teraz wzorować

      2 lata

      • 0 1

    • 2022-04-04 15:24

      Herr Bielak jest felietonistą, a nie historykiem. Felietonistą inwestującym w swą karierę (1)

      "Prawdopodobnie ktoś kazał brać "hurtem" - czy też "...po zebraniu wysłano je jednym pociągiem do huty". Typowy felieton na zamówienie. Autor nic nie wie, ale zmyśla na potęgę tak, jak przypuszcza, że zleceniodawcy się spodoba. A może 3/4 pociągu "do huty" to był złom powojenny, a tylko 1/4 jakieś pomniki, co?

      atp

      2 lata

      • 2 3

      • 2022-04-05 21:14

        Co ty bełkoczesz koleś ?

        Wojciech J.

        2 lata

        • 0 0

  • 2022-04-03 15:45

    To żadne "zacieranie śladów kultury niemieckiej", Panie Bielak, (7)

    tylko oczywiste usunięcie z katolickiej świątyni (przez długi czas należącej do luteranów, to prawda, ale przecież pierwotnie katolickiej) pomnika osoby, która nie tylko dokonała gorszącego rozłamu w Kościele powszechnym, ale i była postacią pod wieloma względami wysoce kontrowersyjną. Niektórzy z tzw. reformatorów chcieli dobrze, cóż, kiedy włosy stają dęba na myśl o tym, jak ciepłą i zwróconą ku człowiekowi religię, jaką jest katolicyzm, potrafili oni zmienić w szare, ponure, odwrócone od życia i człowieka z jego słabościami wyznanie.

    Polihistor

    2 lata

    • 55 48

    • 2022-04-03 15:49

      (4)

      Gorszący rozłam?Przecież właśnie Luter pokazał pazerność kleru..i kupowanie za kasę odpustu wiecznego.I do dzisiaj co łaska nie mniej niż.. plus zamiatanie skandali pod dywan.Dlatego kościoły pustoszeją.

      Dr Svencjusz

      2 lata

      • 21 17

      • 2022-04-03 16:02

        (3)

        Sprzedawanie odpustow to jeden z 95 tez Lutra. Dziwne że akurat zapamiętałes właśnie tę.

        2 lata

        • 10 9

        • 2022-04-03 16:31

          Po co taplać się w bagnie

          Podobno bóg jest wszędzie i nie potrzeba kolesi w sukienkach, szczególnie tych co macają dzieciaczki

          2 lata

          • 11 11

        • 2022-04-03 22:05

          Luter był zawodowym kłamcą. (1)

          Nie było, nie ma i nie bęzie żadnego wiecznego odpustu za kasę. Kościół katolicki nigdy nie oferował zbawienia za pieniądze, nie ma czegoś takiego w doktrynie KK. Nie ma żadnego dokumentu ani z starożytności, ani z średniowiecza ani czasów późniejszych by można było sobie takie "coś" kupić za forsę. Doktryna Kościoła była i jest jasna - odkupienie tylko przez prawe i dobre życie, przestrzeganie 10 przykazań.

          2 lata

          • 5 4

          • 2022-04-05 21:15

            Dio kogo te słowa polski katolu ? Bredzisz.

            Wojciech J.

            2 lata

            • 0 0

    • 2022-04-03 17:00

      Katolicy zaś nie są gorszący! Co za hipokryzja

      2 lata

      • 11 9

    • 2022-04-05 21:16

      I bardzo dobrze, że dokonał rozłamu i uciekł od późniejszych pedofili i złodziei w sutannach.

      Wojciech J.

      2 lata

      • 0 0

  • 2022-04-03 16:01

    (9)

    Figura Lutra w katolickiej bazylice? Dziwne, a nawet gorszące.

    2 lata

    • 40 32

    • 2022-04-03 16:14

      A gorsząca nie jest urna z prochami Adamowicza, (7)

      tego katolika na pokaz.

      2 lata

      • 16 11

      • 2022-04-03 16:26

        Luter był czrnoskóry (2)

        2 lata

        • 1 11

        • 2022-04-03 16:33

          To nie Luter to szatan

          Czarny to kolor szatanistyczny, chodzo takie czasem i rozsiewają tego szatana

          Babcia Ula

          2 lata

          • 0 11

        • 2022-04-04 08:11

          Martin Luther, a nie Martin Luther King

          2 lata

          • 2 0

      • 2022-04-03 17:23

        Bardziej gorszący jest Lech Kaczyński wśród królów na Wawelu.

        2 lata

        • 12 6

      • 2022-04-03 18:23

        Katolików na pokaz możesz w swoim kochanym PiS szukać. (2)

        Normą są dwa, trzy śluby kościelne i robienie z własnych dzieci bękartów, normą jest plucie na każdego z odmiennym zdaniem, czy innej orientacji..
        Widzisz drzazgę w oku brata swego, w swoim belki nie dostrzegasz.

        2 lata

        • 9 6

        • 2022-04-03 22:15

          Gdzie masz plucie?

          2 lata

          • 1 1

        • 2022-04-04 21:29

          xxx

          Nie znam osobiście nikogo, kto miałby choć dwa śluby kościelne;)Nie plujemy na inne orientacje, niech sobie żyją, byliby mi z butami w moje życie nie włazili(ja też nie włażę)

          marek

          2 lata

          • 0 1

    • 2024-03-18 23:43

      Bazylika to jest od 1965. Przez 400 lat - do 1945 roku to był kościół protestancki, luterański.

      4 miesiące

      • 0 0

  • 2022-04-03 16:07

    Opinia wyróżniona

    Ja to bym się jakiś ideologicznych przesłanek za zaginięciem tego pomnika nie doszukiwał, (9)

    tym bardziej, że te elementy, które zasiedliły Gdańsk to raczej miernej inteligencji były, a może wielu i jest obecnie.
    Bowiem ten sam element wyrywa wszystko co metalowe z nagrobków, wyjmuje kratki burzowe itd.
    Zachowania tego elementu widać obecnie w przekazie masowym za granica.
    Po prostu kilka ton dobrego materiału na przetop i tyle.

    2 lata

    • 99 40

    • 2022-04-03 16:12

      Jak jest taka wielka potrzeba aby ten pomnik był,

      to zrobic nowy odlew na wzór tego w Niemczech i tyle. I niedojda będzie zadowolona i stare pierdziele z wycieczek niemieckich również.

      2 lata

      • 3 3

    • 2022-04-03 18:59

      Zdania z artykułu : ,, Mam nadzieję, że po artykule zgłoszą się osoby, które znają okoliczności usunięcia pomnika. Na naszych oczach odchodzi pokolenie, które może mieć wiedzę na ten temat" . Złudna nadzieja niestety jeśli chodzi o świadków tego wydarzenia . Dziś takie osoby / świadkowie / to minimum dziewiędziesięcolatkowie, a wtedy to kilkunastoletnie dzieci, które nwet jeśli coś tam wtedy widziały to i tak na pewno nie wiedziały co to za pomnik . Zresztą , czas i pamięć zrobiły swoje . Szkoda .

      2 lata

      • 11 1

    • 2022-04-03 21:50

      W 1946 roku ten pomink miał ok 60 lat i nie był zabytkiem, nie ma co go żałować.

      Katolicy nie lubią Lutra (i słsusznie - był strasznym człowiekiem) dlatego pomnik został usunięty.
      Luter był okropny. Jego stół obiadowy w domu miał wycięcie aby człowiek jego tuszy mógł dosięgnąć rękami posiłek. W dole ze śmieciami za domem Lutra znaleziono kilkaset ! martwych kotów, których Luter nie lubił i zabijał. Nie lubił kobiet, na pytania średniowiecznych lekarzy dlaczego dziewczynki szybciej rozwijają się niż chłopcy miał prostą odpowiedź "chwast szybciej porasta".

      2 lata

      • 8 8

    • 2022-04-03 22:31

      elementem jaki zasiedliły Gdańsk był także proboszcz jaki wydał - sprzedał pomnik na złom. (2)

      Ani komuna ani nowi parafianie po chamsku w kościołach nie rządzili. Jeszcze w 1958 roku na posadzce Mariackiego leżały kupy gruzu pod filarami a przez dziury w dachu niebo było widać.

      2 lata

      • 2 4

      • 2022-04-04 06:33

        no a na co był mu ten pomnik?

        2 lata

        • 1 1

      • 2022-04-04 15:30

        Władze początkowo nie planowały odbudowy kościoła Mariackiego

        A jakiekolwiek prace przy stropach, bez specjalistycznego sprzętu nie były możliwe - wysokość budowli.
        Nawet proste prace wymagały zgody władz. No bo zabytek, ale i dobra okazja aby kogoś zamknąć (bo zrobił coś bez zezwolenia... lata 50 kolego, to nawet kolorowych skarpetek nie mogłeś nosić, bo byłeś bikiniarzem - wrogiem ludu i zachodnim reakcjonistą) Weź sobie chociaż Kronikę Filmową pooglądaj, bo na rozmowę z kimś się pewnie nie zdobędziesz.

        2 lata

        • 2 0

    • 2022-04-04 16:00

      Za to element, który Gdańsk wówczas opuścił, to był pierwsza klasa! (1)

      Twórcy takich nowatorskich projektów jak Auschwitz, budujący skrzętnie swą gospodarczą potęgę na metodycznie zaplanowanych rzeziach i grabieży. I tylko nie mówcie, że szeregowi obywatele nic do tego nie mieli. Mieli i z całych sił popierali. Zapytajcie tych, co byli wywożeni na roboty.

      2 lata

      • 4 0

      • 2022-04-05 01:12

        Ci, co przyjechali do Gdańska popierali Katyń, wywózki na Syberię, łagry, UB, stalinizm, mordowanie polskiej inteligencji, gwałty na kobietach i szaber wszystkiego.

        2 lata

        • 1 0

    • 2022-04-05 17:00

      Katolstwo

      Sam się przetop na złoto dla kleru

      2 lata

      • 0 0

  • 2022-04-03 16:20

    Atrapa miasta zasiedlona atrapą miejskiej społeczności (31)

    W 1945 Gdańsk został zabity, ciało miasta oblano benzyna i spalono.
    Złamana została ciągłość kulturowego przekazu, a ludzie którymi po wojnie zasiedlono dymiące ruiny nie mieli - i nadal nie mają - nic wspólnego z historyczną tożsamością miasta.
    Widac to także w komentarzach pod tym artykułem.

    Estera Spielbaum

    2 lata

    • 101 123

    • 2022-04-03 16:43

      Cóż, jego niemieccy mieszkańcy bardzo się postarali, by tak właśnie się stało (2)

      Nie wiem, czy gdziekolwiek poparcie dla Hitlera było wyższe, a pogarda dla Polaków, na których ziemiach Gdańsk istniał od początku - większa.
      Kto sieje wiatr ...

      Polihistor

      2 lata

      • 62 23

      • 2022-04-04 10:54

        "Kulturowy przekaz" niemiecki jest dobrze znany

        Piaśnica, Stutthof, zbr0dnia na obrońcach Poczty Polskiej w Gdańsku, wypędz@nie tysięcy Polaków i Polek z Gdyni i okolic na p0niewierkę w Generalnym Gubernatorstwie.

        atp

        2 lata

        • 10 6

      • 2022-04-04 16:38

        nie wrzucaj wszystkich z tamtego okresu do jednego wora

        2 lata

        • 3 2

    • 2022-04-03 17:14

      xxx (2)

      Zgadzam sie, choć przypomnę, ze ta ludność głosowała na pewnego miłego pana zwanego Adolfem H;) Należało im się.

      marek

      2 lata

      • 30 19

      • 2022-04-03 18:28

        (1)

        Tutaj NSDAP wygrała wybory już w 1932 r.

        Jaca

        2 lata

        • 31 4

        • 2022-04-05 21:03

          W tym roku NSDAP wygrała w ogóle wybory w Niemczech. A w ogóle wtedy WM Gdańsk do Niemiec

          nie należał.

          Wojciech J.

          2 lata

          • 0 0

    • 2022-04-03 17:34

      Ty to wiesz?

      Widać to szczególnie w twoim komentarzu, rzeczywiście ty na pewno nie masz nic wspólnego z Gdańskiem. I całe szczęście dla Gdańszczan.

      2 lata

      • 28 8

    • 2022-04-03 17:37

      kara za hitleryzm pruskiego gdanska

      jola

      2 lata

      • 21 13

    • 2022-04-03 18:38

      (2)

      Buhaaaa..... co za bzdury! Niemcy dopuścili się, także ci z Gdańska w latach 1939 - 1945 r. niewyobrażalnych zbrodni na Polakach, Żydach itd. I co, jeszcze pani będzie ich wybielać, usprawiedliwiać? Ciągłość kulturowego przekazu? Wyraźona w mordach piaśnickich czy jakich?! A może w obozie Stuthoff?

      Jaca

      2 lata

      • 42 4

      • 2022-04-04 01:14

        Resentymenty niemieckie są absurdalne (1)

        Czytając niektórych to można uznać, że drugiej wojny światowej nie było. Stutthof to nie był obóz harcerski tylko obóz śmierci. A Intelligenzaktion na Pomorzu to nie zajęcia integracyjne dla Polaków, tylko akcja mająca na celu ich mordowanie. Ludzie nie zdają sobie sprawy z realiów tych czasów, a oburza ich zacieranie niemieckich napisów, przetapianie posążków lub wykorzystywanie płyt cmentarnych. Niemcy palili polskie książki, ukradli dzieła sztuki, niszczyli dziedzictwo polskiej kultury i zabijali inteligencję. Gdańsk ma fundament wielonarodowy, a obecny jego kształt jest efektem wysiłku powojennej Polski.

        kazik

        2 lata

        • 24 4

        • 2022-04-05 21:06

          Tylko częściowo wymordowali polską inteligencję. A obecny kształt Gdańska jest słaby.

          Rozumiem też koleś, że popierasz wykorzystywanie nie tylko niemieckich płyt cmentarnych, ale też żydowskich.

          Wojciech J.

          2 lata

          • 1 1

    • 2022-04-03 18:54

      byly wyslane 2 listy do oberleutnant Fostera aby oddzialy Wermachtu i SS nie zaslanialy sie

      ludnoscia cywilna jaka przesowano z Krolewca. Ale burmistrz Gdanska za nic mial sie poddawanie tym bardziej ze, jego maly paroy jacht joz byl przygotowwany do ucieczki. Kapitan eakuacyjnego statku zagrozil zze, wystrzeli z dziala jesli nie wwezmie statku przepelnnionego uchodzami z prus wschodnich przerazonych co moila propaganda Nazistow do rzeczywistosci. Foster zmuszony wsial na hol statek ktoremu udalo sie dostac do Hamburga. Pare dni pozniej zaczely sie bombardowania...Rosjanie z Polakami nie mieli zamiaru ochoty i intencji czekac na te niemieckie swinie az sie rozmysla. po uwolnieniu obozow w Sztutowie i innych obozow Pracy - cel byl tylko jeden kula w leb kazdemu kto mowil po Niemiecku i jeszcze patrzyl w kierunku radzieckiego czy Polskiego zolnierza....nie ma znachenie dawna historia Gdanska bo moralnie to papier toaletowy pozostaly z niemieciej tozsamosci

      r5

      2 lata

      • 11 2

    • 2022-04-03 21:55

      Cóż Estera, skoro CI tak źle to stąd wyjedź do ukochanych Niemiec (3)

      A zapomniałem, tam teraz prześladują ludzi Twójego pochodzenia.
      Tak dla przypomnienia, miasto zabito przed 1939 rokiem, jeszcze za Bismarcka. Niemcy naprawdę niewiele dla Gdańska zmienili. Kilka historycznych budowli rozebrali, kilka koszmarków dobudowawli, nie ma nic co by po nich zostało pięknego. Najlepsze budynki w mieście to albo Holendrzy, Belgowie lub Polacy - wsytój kamieniarski Ratusza oraz Zbrojowni to jan Starkowski. Poucz się trochę histori...

      2 lata

      • 17 8

      • 2022-04-04 06:36

        Starkowski a Strakowski to jednak różnica...

        2 lata

        • 1 4

      • 2022-04-04 13:21

        Po co do Niemiec, przecież to góralka z wzgórz...

        2 lata

        • 1 2

      • 2022-04-05 21:07

        Niemcy koszmarki dobudowali zapewne fanie wymienionych w artykule konserwatorów polskich

        z połowy XX w. gardzących dorobkiem wieku XIX.

        Wojciech J.

        2 lata

        • 0 0

    • 2022-04-03 21:56

      Atrapy Gdańska to wybudował w latach 50-60 Michel.

      Taki architekt, to on odpowiada za oszpecenie mojego miasta. Pełno ich nawet w historycznym centrum.

      2 lata

      • 9 8

    • 2022-04-03 22:36

      przypomnij sobie tępy trolu kto za miskę zupy odgruzowywał to miasto i odbudowywał z pomocą przedwojennego konserwatora zabytków

      2 lata

      • 9 4

    • 2022-04-04 01:12

      Mój dziadek, kierownik polskiej szkoły podstawowej, w październiku 1939

      musiał pod groźbą śm!erci zdać swoje radio, na posterunku n!emieckiej żandarmerii. A stać go było na radio, z niezłej pensji wypłacanej przez państwo polskie. Natomiast do dziś państwo niemieckie mojej rodzinie nie wypłaciło rekompensaty za tamten radioodbiornik, zrabowany pod gr0źbą śm!erci od legalnego posiadacza. W ramach specyficznego waszego stosunku do mienia Słowian, w tym ich ziem. "Zr@bowane, znaczy unsere". Kultura Polaka z porządnej rodziny wielokrotnie przewyższa kulturę i uczciwość Niemca. Ja mam odtwarzacz CD, Philipsa, kupiony w 1996r., jako używany, przywieziony z Niemiec. Otóż kupując go w Polsce od osoby prywatnej dopilnowałem, że kupuję tylko taki z oryginalną instrukcją, choć takie bez niej były znacząco tańsze. Tylko że to mogło oznaczać pochodzenie z kra@dzieży w mieszkaniach, domach Niemców. To mnie takie nie interesowały jako nabywcy. W naszej rodzinie się innym ludziom elektroniki nie kr@dnie ani nie zabiera. Oczywiście od 20 lat mam i kolejny odtwarzacz CD lepszy, japoński, kupiony w sklepie.

      atp

      2 lata

      • 11 4

    • 2022-04-04 08:23

      Atrapa (2)

      To prawda miasto straciło ducha i ciało jak moich
      krewnych w Gdańsku

      Mr paluch

      2 lata

      • 2 5

      • 2022-04-04 12:30

        Straciło nie ducha, lecz zaducha (1)

        wystarczy przyjrzeć się przedwojennym zdjęciom historycznego Gdańska - brud, zagęszczenie i zapewne smród. Historyczny Gdańska został pięknie odbudowany a przy okazji w taki sposób, żeby było czym oddychać, np. poprzez zielone podwórka, na których się bawiłem w dzieciństwie.

        2 lata

        • 4 7

        • 2022-04-05 21:09

          Śmieszny jesteś tą "ładną odbudową Gdańska po wojnie" .

          Wojciech J.

          2 lata

          • 1 1

    • 2022-04-04 11:18

      Osoby urodzone np w Gdańsku to Gdańszczanie to takie proste . (2)

      Wszyscy urodzeni w Gdańsku po wojnie to Gdańszczanie takie są fakty. Tak samo po zakończeniu okresu zaborów rodzili się Polacy w Polsce

      Ko

      2 lata

      • 3 1

      • 2022-04-04 11:23

        ortografia się kłania

        2 lata

        • 0 3

      • 2022-04-04 21:02

        Wszyscy urodzeni w szpitalu na Klinicznej to Gdańszczanie :)

        2 lata

        • 0 0

    • 2022-04-04 11:21

      widac po podejściu do przeszłości

      2 lata

      • 0 0

    • 2022-04-04 11:33

      Masz problem ze swoja tożsamością my Polacy , Gdańszczanie nie mamy tego typu problemów

      Ludzie którymi po wojnie zasiedlono dymiące ruiny przynieśli wolnosc polsce pod sztandarami solidarnosci ktora rozlała sie ze stoczni gdanskiej po całej europie i doprowadziła do upadku komunizmu. jest to kulturowy przekaz zwiazany z historyczną polską tożsamością miasta.

      Ko

      2 lata

      • 6 5

    • 2022-04-04 12:20

      No najwięcej wspólnego z historyczną tożsamością Gdańska ma nacja, którą jak się zdaje, sądząc po nicku, reprezentujesz.

      2 lata

      • 2 4

    • 2022-04-04 12:54

      Bardzo (1)

      dobra diagnoza!... Na to, co opisałeś nakłada się jeszcze bardzo szybka pauperyzacja polsko/wolskiego społeczeństwa...

      2 lata

      • 2 5

      • 2022-04-04 13:19

        Ile w was pogardy lewacy upasieni na komunistycznym majątku "spauperyzowanych", jacy dumni jesteście, złodzieje!

        2 lata

        • 4 5

    • 2022-04-04 16:37

      Większość zabudowy to faktycznie atrapa

      która co śmieszne jest uznawana za zabytki.

      2 lata

      • 4 1

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3238)

Najczęściej komentowane

Duże zmiany czekają gdyńską marinę. Belgijski deweloper wybuduje centrum żeglarskie

Duże zmiany czekają gdyńską marinę

Kopał byłą partnerkę po głowie, nie trafił do aresztu

Kopał kobietę po głowie, nie trafił do aresztu

więcej

Najczęściej czytane